Faaliyet gösterdiğiniz sektör ne olursa olsun işletmeniz için bir marka ismi belirlemek belki de en kritik konulardan birisidir. Nitekim markanız işletmenizin ön yüzü demektir. Müşterilerinize ilk temas noktanızdır.
Dolayısıyla tüm hazırlıkları tamamlayıp piyasaya süreceğiniz ürün veya hizmet için belirlediğiniz marka ismi üzerinde araştırma yapmanız gerekir. Doğru soruları sorup isabetli analizler yaparak en ideal ismi belirlemenize yardımcı olmak için bu rehberi hazırladık.
En mükemmel marka ismi nasıl bulunur?
Marka yaratma süreci emek ve araştırma isteyen bir süreçtir. Çünkü marka isminiz sadece ürününüzle ilgili olmamalı, aynı zamanda yaptığınız işin özünü yakalayan anlamsal ilişkiler de taşımalıdır.
Firmanızın hedefi ile örtüşmeli ve kolayca hatırlanmalıdır. İnsanlar markanızı gördüklerinde, onu hızla tanınmalı ve bu isim onlarda olumlu bir tepkiyi tetiklemelidir.
Detaylarına makalemizde değineceğiz ancak bir marka isminin sahip olması gereken temel şeyler şunlardır:
- Benzersiz olmalı ve rakiplerden farklı olmalıdır;
- Telaffuzu, hatırlaması ve tanınması kolay olmalıdır.
- Şirket tarafından üretilen ürünlerin amacı, faydaları ve kalitesi hakkında bir fikir vermelidir.
Marka isminizi ararken, aynı zamanda o adın diğer dillere nasıl çevrileceğini de düşünmelisiniz. Kolaylıkla çevirisi yapılabiliyor mu ve anlamı değişiyor mu? Çünkü uzun vadeli planlarınız arasında global anlamda popüler olmayı da eklemelisiniz.
En Değerli Marka İsimleri
Ekonomi ile ilgili kuruluşlar her yıl en değerli marka listesini yayınlar. Bu liste firmaların marka değerlerine göre belirlenir. Bu listeyi inceleyerek en başarılı firmaların nasıl marka ismi belirlediklerini görebiliriz. İşte Dünya’nın ve Türkiye’nin en yüksek marka değerine sahip firmaları.
Dünya’nın en değerli 20 markası
- Amazon
- Apple
- Microsoft
- Tencent
- Alibaba
- Visa
- McDonald’s
- Mastercard
- Moutai
- Nvidia
- Verizon
- AT&T
- IBM
- Coca-Cola
- Nike
- PayPal
- Adobe
Trükiye’nin en değerli 15 markası
- THY
- Arçelik
- İş Bankası
- Garanti Bankası
- Turkcell
- Ziraat Bankası
- Akbank
- Yapı Kredi
- Turkcell
- Ford Otosan
- Vestel
- BİM
- BSH
- Vakıfbank
- Ülker
Marka İsmi Analizi
İşletmeniz için en uygun marka ismini bulmadan önce ülkemiz ve dünya genelince başarıya ulaşmış markaları analiz etmekte fayda var. Burada dünyanın en iyi markalarından birkaçını inceleyip, daha sonraki bölümde bahsedeceğimiz ipuçlarını ve yöntemleri nasıl uyguladıklarını anlamış olacaksınız.
Google, piyasadaki en büyük marka isimlerinden biridir. Adı aslında Googol kelimesinin küçük bir yazım hatasından kaynaklanır. Googol ise dünyanın ikinci en büyük sayısıdır: 1 x 10 ^ 100.
Esasen en büyük bilgi kaynağını doğru şekilde temsil edebilecek bir kelime ararken bunu google olarak adlandırmayı seçtiler. Yazım hatası ile “Google” ı gördükten sonra bunda karar verdiler. Oldukça ilgi çekici olan bu isim neredeyse internet erişimi olan herkes tarafından biliniyor.
Disney
Disney, kurucusu Walt Disney’in adını almıştır. Disney adının bir marka adı olarak öne çıkan alışılmadık bir isim olduğunu unutmamak gerekir. Anlamı ve kişiliği eğlence ile eş anlamlı hale gelmiştir.
Yıllar içinde bu stüdyo güvenilir bir şekilde yüksek kaliteli animasyonlar üretmiş, sınırları zorlamış ve teknolojiyle deneyler yaparak Disney Stüdyolarını eğlence endüstrisinin ön saflarına taşımıştır.
Verizon
Verizon, iki kelimenin bir karışımıdır. Birincisi, gerçek anlamına gelen Latince ‘veritas’ kelimesi ve ikincisi de Horizon’dur. Kelimelerin bu karışımı, bir telekomünikasyon şirketi için güçlü bir marka ifadesidir.
Horizon, şirketin ihtişamını ve büyüklüğünü gözler önüne sürer, veritas ise markanın güvenilir olduğunu ima eder ve Latince bu isme bir miktar sınıf katar. Sonuç, tamamen benzersiz ve oldukça güçlü, kolayca akılda kalan bir marka ismi olmuştur.
Nike
Nike, günümüzde bildiğimiz marka haline gelmeden önce birkaç değişiklik geçirdi. Bu da bir markaya isim yaratmanın ne kadar zor olabileceğini gösteriyor. Başta şirket kurucuları Bill Bowerman ve Phil Knight, şirketi “Dimension 6” olarak adlandırmak istedi. Şu anki adını ise 1971’de aldı.
Nike, Yunan Zafer Tanrıçası anlamına geliyor. Bir spor giyim markası için bunun ne kadar mükemmel olduğunu çabucak anlayabilirsiniz. Kısa ve hatırlaması kolay bir isim. Onu giyenler için ise kelimenin tam anlamıyla zafer demek.
Amazon
Jeff Bezos, 1995 yılında bu kargo hizmetine Cadabra adını vermek istemişti. Ancak sonunda bunun kulağa bir kadavra gibi geldiğine ikna oldu. Bu yüzden olumsuz çağrışımlardan kaçınmak için dünyanın en büyük nehri olan Amazon’u tercih ettiler.
Bunu seçmelerinin nedeni, nehirlerin ve genel anlamda suyun, geleneksel olarak malları taşımanın en verimli yolu olmasıydı. Dünyanın en değerli markası olması da bu marka ismindeki başarısını destekler mahiyette.
BİM
Türkiye’nin en çok rağbet gören indirim marketlerinden birisi BİM. Birleşik mağazaların kısaltması olarak tercih edilmiş. Kısa, akılda kalıcı, yazması ve okuması kolay bir marka ismi.
Bu başarılı örnekte de görüldüğü gibi uzun isimleri uygun şekilde kısaltırsanız akıllarda kalan ve müşterilerin tekrar gelebilmesini tetikleyen bir marka yaratabilirsiniz.
7 Adımda en yaratıcı marka ismini oluşturun
Söz konusu markanızı adlandırmak olduğunda sadece isimden daha fazlasını düşünmeniz gerekir. Markanızın amaçlarını ve hedef piyasaları düşünün. Rakipleriniz hangi konularda iyi ve siz bunu nasıl daha iyi yapabilirsiniz? İşte 7 adımlık rehber:
- Marka kimliğinize ilişkin bir kelime listesi oluşturarak işe başlayın. Bu sözcüklerin her birinin çağrıştırdığı anlamlar ve imalarını düşünün. Ortaya çıkan anlamlar amacınıza uygun mu? İşinize yarayabilecek daha iyi kelimeler, eşanlamlılar, zıt anlamlılar var mı?
- Kapsamlı bir kelime listesi çıkardıktan sonra, olumsuz çağrışımları bulunanların üstünü çizin. Daha sonra, aşina olmadığınız ve telaffuzu zor olan kelimeleri de listeden çıkarın. Sonra geriye kalan ifadelerin yurt dışında nasıl algılanacağını düşünün.
- Kalan kelimelerin içinden favorilerinizi alın ve geniş bir marka ismi fikirleri listesi oluşturun.
- Bu listeyi marka hedeflerinizi göz önünde bulundurarak gözden geçirin. Listeyi küçültürken acımasız olun. Bu listedeki tüm marka ismi adaylarının yasal gereklilikleri karşıladığından, benzersiz olduğundan ve ilgili tüm sosyal hesap adları ile alan adlarının alınmamış olduğundan emin olun.
- Kalan isimler ile ilgili insanların ne düşündüğünü öğrenmek isteyeceksiniz. Tüketici araştırması bu noktada son derece yardımcı olacaktır.
- Sonraki adım görsellik ve pazarlama kontrolü. Bu markanın nasıl görselleştirileceğini, marka hedeflerinize ulaşmak için ne tür bir pazarlama yapabileceğinizi ve bunun marka ismine nasıl uyduğunu da düşünmek isteyeceksiniz.
- Doğru hissettiren bir isim bulana kadar bu işlemi tekrarlayın. Bu haftalar veya saatler sürebilir. Acele etmeyin, başkalarının fikirlerini alın ve hazır olduğunuzda adı tescil ettirebilirsiniz. Bu aşamada şirket ismi sorgulaması yaparak işinizi kolaylaştırabilirsiniz.
20 Yaratıcı Marka İsmi Örneği
Ücretsiz marka ismi bulma aracımız ile oluşturduğumuz ve genelde tek kelimeden oluşan, marka değeri yüksek isimleri şu şekilde sıralayabiliriz:
- Avanta
- Vario
- Accolent
- Logio
- Ronu
- Revoment
- Rovaniq
- Trumio
- Crevo
- Bene & Bright
- Fortiva
- Zavos
- Artilla
- Kezona
- Verulo
- Orbina
- Aruna
- Vorelle
- Natolo
- Optivio
Markanıza en ideal ismi bulmak için 5 ipucu
İyi bir marka ilgi çekici, benzersiz ve ilham verici olmalıdır. Markanızın kimliğini meydana getiren özellikler ve çağrışımlara sahip olmalıdır.
1. Markanızı meydana getiren değerlere odaklanın
Markalar tıpkı verilen söz gibidir. O şirket tarafından üretilen ürünlerin beklenen performansı göstereceğinin garantisidir. Bu bir kalite ve tasarım vaadidir.
Bir marka, farklı türde özellikleri aktaran çağrışımlar aracılığıyla çalışır. “İnsanlar tercihlerini kategorize etmek için markaları kullanır”.
Güçlü bir marka, insanları şirketin neyi temsil ettiği ve ne sunduğu konusunda bilinçlendirmenin bir yoludur. Nitekim bir marka zaman içinde, satın alma sürecini basitleştirerek tüketiciler için satın alma kararlarını kolaylaştırır.
Yapılan bir ankette “Anket katılımcılarının %50’den fazlasının belirli bir markanın ürün ve hizmetlerini seçtiği” sonucuna ulaşılmıştır.
Bu marka fikri, tüketiciye gösterilen bir çağrışımlar ağı etrafında inşa edilmiştir. Birçok tüketici, belirli bir markadan ürün satın alırken etik değerleri dikkate alır. Örneğin ürünlerin imalatında çocuk işçileri kullandığı bilinen bir marka, ürünleri daha ucuz olsa da etik üretim sürecine sahip bir marka karşısında zarar edecektir.
Marka, bir işletmenin yüzü ve resmedilen kişiliğidir. İyi bir marka, tüketicinin duygusal düzeyde bağ kuracağı bir temas noktasıdır.
2. Marka konumlandırmanızı yapın
Marka konumlandırma, sektördeki rakiplerinizle farklılığı ve hedef kitlenizle olan ilişkiyi tanımlar. Pazarlama stratejisinin önemli bir parçasıdır. Rekabetçi bir marka yaratabilmek için tüketici ihtiyaçları ve isteklerine sürekli olarak dikkat etmeniz gerekir.
Günümüz perakende ortamında tüketiciler, marka ve ürünlerden bunalmıştır. Bu nedenle rakiplerinizden sıyrılmak ve marka sadakati geliştirmek istiyorsanız, rakiplerinizle aranızdaki benzerlikleri ile farklılıkları bularak uzmanlık alanınıza bu doğrultuda yön vermelisiniz.
Akıllıca yapılan bir marka konumlandırma, belirlediğiniz hedef kitleye ulaşmanızı ve güvenilir bir şekilde konuşmanızı sağlayacaktır.
Uzmanlık alanınızı ve o alandaki mevcut eğilimleri düşünün. Daha sonra bu uzmanlık alanıyla gelen tüm ilişkileri düşünün. Örneğin, organik yiyecek alanı için sağlıklı yiyecekler ve tarifleri düşünebilirsiniz. Kendinize sorun: hedef pazarımın ilgisini çeker mi? Bu konular günümüzde ne tür markalarla çağrışım yapıyorlar ve neden?
Marka konumlandırma özellik, kullanım, ürün sınıfı, fiyat, süreç ve rakiplere göre yapılabilir. Örneğin Volvo, markasını araba kullanımında güven üzerine konumlandırmıştır. Reklam ve pazarlama stratejilerini buna göre dizayn etmiş ve bu doğrultuda ürünler geliştirmiştir. Nitekim başarılı da olmuştur.
Marka konumlandırmanızı zamanla rakiplerinize ve hedef kitlenize göre değiştirebilirsiniz. Örneğin LC Waikiki ilk önce daha üst gelir grubuna hitap ederken son zamanlarda uygun fiyata herkes için kıyafet anlayışına değişmiştir.
3. Marka kimliğinizi aklınızda tutun
Marka kimliği, bir işletmenin kendini tanımlama şeklidir. Markanın benzersiz özelliklerini ve farklılıklarını vurgulayan çağrışımlardan oluşan benzersiz bir kimliktir.
Marka kimliğiniz firmanızın pazarda algılanmak istediği yolu çizer. Bu ürünün kalitesi olabilir veya belki de değerli bir hayır işi ile özdeşleşmektir.
Örneğin Descended from Odin markası, Vikinglerin güçlü oldukları algısı etrafında bir kimlik oluşturan küçük bir giyim markasıdır. Buldukları bu marka ismi spor kıyafetlerinin rekabetçi bir pazarda öne çıkmasını sağlar.
Bazı markalar ise bu algıyı isimleri etrafında inşa etmiş ve yüksek profilli marka temsilcilerini içeren akıllı bir pazarlama kampanyasıyla desteklemişlerdir. Bu marka temsilcilerine bir örnek, kistik fibrozis hastalığından ilham alarak mücadele veren kişisel bir eğitmen olan Ben Mudge’dır. Bunu takip eden çağrışım, zorluklar karşısında güçlü bir marka kimliği olmaktadır.
Kendi marka kimliğinizi düşünürken birkaç şeyi göz önünde bulundurmanız gerekir. Markanın 5 (hatta 10) yıl sonra nerede olmasını istiyorsunuz? Marka kültürünü sadece pazarlamada bağlamında değil, iş yeri açısından da düşünün. Bu yaklaşım üslubunuzu, marka konumlamanızı ve ilişkilerinizi belirlemenize yardımcı olacaktır.
Marka kimliğinizi oluşturan tüm bu fikirleri hem tüketiciye aşinalık hem de rakiplerinizden farklılaşma sağlayan çağrışımlar aracılığıyla nasıl tasvir edebileceğinizi düşünün.
Güçlü bir marka kimliği, bir markanın algılanmasını istediği her şeyi içermelidir ve bu sadece adını değil, tanınabilir ticari marka renkleri, bir logo ve sloganı da içerir.
4. Marka imajınızı planlayın
Marka imajı, markanızı temsil eden ve tüketicilere marka algısını ulaştıran bir bütündür. Dolayısıyla bir marka imajı, bir isim veya logodan daha fazlası etrafında şekillenir. Bir marka imajı yaratırken göz önünde bulundurmanız gereken üç ana şey şunlardır:
- Logo
- Markanın başlıca değerlerini kısaca özetleyen ve destekleyen bir slogan
- Görsel Kimlik: Bu ilginç, ilgi çekici, akılda kalıcı, benzersiz olmalı ve her şeyden önce marka imajınızı ve kimliğinizi oluşturmaya yönelik tüm pazarlama çalışmalarında tutarlı olmalıdır.
Bu üç şey arasında marka kolayca tanınabilir olmalı ve marka değerleri, marka konumlandırması ve marka kimliği dolaylı olarak verilmelidir.
Kolayca tanınan ancak markanın sembolik ve işlevsel faydalarını taşımayan veya estetik tatmin sağlamayan marka özellikleri, potansiyellerinden tam olarak yararlanamaz. Burada vurgulanan nokta, güçlü bir marka imajının işletme hedefi ile özdeşleşmesi gerekliliğidir.
Bir marka imajının, müşterilerin markayı ürününüzün/ürünlerinizin bir soruna sunduğu çözümle ilişkilendirmesini kolaylaştırması gerekir. Marka imajı, insanların görsel bir uyaranla kurdukları anlık çağrışımdır.
Örneğin, Disney için marka imajı tamamen eğlenceyle ilgilidir, ama aynı zamanda bir mirasa da sahiptir. Apple için marka imajı ise, benzersiz ve yenilikçi ürünlerdir.
5. Marka kişiliğinizi ana hatlarıyla belirtin
Marka kişiliği, duygusal bir tepkiye neden olan ses tonu, reklam yüzü ve antropomorfik çağrışımlardır. Müşterilerle duygusal marka bağı yaratmak, günümüz pazarlama dünyasında önemli bir markalaştırma konusudur. Bunu başarmanın yolu, markanın kişiliğini tüketicinin kendisiyle eşleştirmektir.
Örneğin Dyson, elektrikli süpürge tasarımı ve üretiminde yenilikçi, bilimsel ve akıllı bir yaklaşımdır. Oldukça sıkıcı gündelik bir ürünü alır ve markaları aracılığıyla ona kişilik ve yetenek katar.
Henry Hoovers ise başka bir elektrikli süpürge örneğidir. Koydukları marka ismiyle süpürgelerine bir insan adı ve gerçek bir kimlik verdiler. Bu da insanların markaları ile daha derin bir düzeyde bağlantı kurmasını sağladı. İnsan çağrışımı markayı daha akılda kalıcı kıldı ve yine oldukça sıkıcı bir ev aletini eğlenceli hale getirdi.
Marka imajı ile marka kişiliği arasındaki fark, marka imajının bir markanın fiziksel, somut faydaları ve çağrışımları ile ilgili olması, marka kişiliğinin ise duygusal bir tepkinin göstergesi olmasıdır.
İlham almanız için bazı marka isimleri
Marka isim oluşturucumuz ile ortaya çıkan bazı marka isimlerini sizler için derledik.
Edge Technologies
Edge gibi basit bir adın hatırlanması kolaydır ve teknoloji endüstrisinde net çağrışımlara sahiptir. Rakiplere karşı üstünlük sağlayan gelişmiş yenilikçi ürünlerin bir ifadesidir.
Bununla birlikte, piyasada zaten Samsung’un birkaç yüksek profilli ürünü – yani Galaxy Edge – olduğu için tamamen benzersiz değil. Dolayısıyla farklı bir varyasyonla ideal marka ismi bulunabilir.
Daemon
Bu ilginç bir marka ismi. Yunan mitolojisinde, içsel bir ruh veya yol gösterici anlamına gelir. Teknoloji sektöründe kullanılması kullanıcıları yönlendirmesi adına başarı getirebilir.
Paramore
“Parametre” ve “more” kelimelerini birleştirerek sürekli genişleyen bir olasılık yelpazesi öneriyorsunuz. Bunun da ötesinde hep daha fazlasını sunan bir marka kimliği de sunmuş oluyorsunuz.
Hartat
Harmanlanmış tatların kısaltılması olarak kullanılmış bir marka ismi. Bir gıda işletmesi için basit bir isim. Harmanlanmış tatlar, benzersiz ve yeni tatların olumlu çağrışımlarına sahiptir.
Bubblicious
Baloncuklar ve lezzetli bir arada (Bubble ve delicious kelimeleri). Bu, çocuklara yönelik bir gazlı içecek şirketi için ilginç bir marka ismi olurdu. Bununla birlikte markanın çocuksu doğası, ilerideki olasılıkları da sınırlamaktadır.
Eros
Roma aşk tanrısı. Bir güzellik markası için bu isim doğrudan tüketicilerin arzularına hitap eder. Bununla birlikte kozmetik ürünleri satan bir işletme için de iyi bir marka ismi olabilir.
Kılıç&Kalkan
Bu marka ismi bir erkek spor giyim markası olarak işe yarar. Mevcut toplumumuzda romantikleştirilen eski silahlara atıfta bulunuyor.
Mi Amor
Eros fikrinin bir uzantısı. Fransızca “aşkım” olarak tercüme edilir. İyelik sahibidir ve neredeyse bir komut olarak ortaya çıkar. Yine bir güzellik markası olarak tüketicilerin arzularına hitap ediyor.
Markanızı adlandırırken hatırlamanız gereken son noktalar!
Pek çok temel noktayı ele aldık ve devam eden markalaşma düşüncelerinizde size yardımcı olacak birkaç fikir sunduk. Buraya kadar okuduysanız, bu makalenin mükemmel marka ismine en az bir adım daha yaklaşmanıza yardımcı olacağını değerlendiriyoruz.
Eğer bu yazıdan hiçbir şey çıkarmadıysanız, markanızın sadece bir isimden daha fazlası olduğunu bilin. İsim sadece başlangıç noktasıdır. Marka kimliğini üzerine kurduğunuz temeldir.
Marka isminiz, hedef kitlenizle duygusal bir düzeyde bağlantı kurmalıdır. Benzersiz olmalı, hatırlaması kolay olmalı ve markanızın ardındaki kişiliği ve mesajı net bir şekilde aktarmalıdır.
Kendinizi bir ürün veya alanla ilgili çok spesifik bir isimle sınırlamamaya çalışın. Bunun yerine olumlu çağrışımlar oluşturmayı düşünün. Duyarsız veya çekici olmayan adlardan veya telaffuzu zor kelimelerden kaçının.
Son olarak, marka isminizin uluslararası pazarlarda bir engel olmasını istemeyeceğiniz için, marka isminizin yabancı dillere nasıl çevrildiğini düşünmeyi de unutmayın.
Referanslar
- The World’s 100 Most Valuable Brands in 2021 Ranked: The World’s 100 Most Valuable Brands in 2021 (visualcapitalist.com)
- Türkiye’nin en değerli markaları: https://www.aa.com.tr/tr/ekonomi/turkiyenin-en-degerli-markasi-thy-bu-yil-da-tahtini-korudu/2268055
- Chovanová, H.H., Ivanovich A., & Babčanová, D. (2015) “Impact of Brand on Consumer Behavior” Procedia Economics and Finance, Vol. 34, pp. 615-621: https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S2212567115016767
- Escalas, J.E. (2004a), “Imagine yourself in the product: mental simulation, narrative transportation, and persuasion”, Journal of Advertising, Vol. 33 No. 2, pp. 37-48: https://www.jstor.org/stable/4189256
- Jeon, J.E., (2017) “The impact of the brand concept on brand equity” Pacific Journal of Innovation and Entrepreneurship Vol. 11 No. 2, 2017 pp. 233-245: https://www.emerald.com/insight/content/doi/10.1108/APJIE-08-2017-030/full/pdf
- Malär, L., Krohmer, H., Hoyer, W.D. and Nyffenegger, B. (2011), “Emotional brand attachment and brand personality: the relative importance of the actual and the ideal self”, Journal of Marketing, Vol. 75 No. 4, pp. 35 – 52: https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S1057740805700954