İhtiyaç sahiplerine yardım etmek için kurulan hayır kurumları ve farklı amaçlar doğrultusunda bir araya gelen kar amacı gütmeyen kuruluşlar, gönüllülük çerçevesinde faaliyet gösterir ve resmi kurumlardan bağımsızdır. Bu tür organizasyonlar sivil toplum kuruluşu ya da sivil toplum örgütü olarak da isimlendirilir.
Dünyada sivil toplum sektörünün pazar büyüklüğü 300 milyar dolardan fazladır ve bu pazar büyüklüğünün 2030 yılında 525 milyar doları aşması beklenir. Bu piyasa büyüklüğü global sivil toplum sektörünün 1,4 milyardan fazla insanın yaşadığı Çin’deki gıda pazarının büyüklüğüyle neredeyse eşit olduğunu gözler önüne serer.
Kar amacı gütmeyen kuruluş başlatarak sosyal, kültürel, hukuki ya da çevresel amaçları doğrultusunda gönüllü çalışmalar yürütmek ve hayır kurumu açmak isteyen kişiler için önemli bir konu da isim bulmaktır.
Hayır kurumu ve kar amacı gütmeyen kuruluş ismi bulma aracı bu noktada en önemli yardımcıdır çünkü aracımız tarafından oluşturulan isim önerileri, hiçbir ücret ödemeden kullanılabilir.
Türkiye Sivil Toplum Sektörü
Osmanlı’da vakıflar son derece gelişmiştir ve güçlüdür. Hatta Osmanlı Devleti’nin tarih boyunca vakıflardan en fazla yararlanan devletlerden bir tanesi olduğu söylenir. Bu kültür, Türkiye’ye miras kalmıştır ve günümüzde Türkiye’de 120 binin üzerinde dernek ile 6 bine yakın vakıf bulunur.
Türkiye sivil toplum sektörü Avrupa Birliği tarafından da desteklenir. Örneğin son dönemi ele alacak olursak 2014 ile 2020 yılları arasında Avrupa Birliği tarafından Türkiye’ye tahsis edilen 4,5 milyar dolarlık fonun 190 milyon avrosu sivil toplum sektörü için ayrılmıştır.
Türkiye’de yerleşik olan ve tüzükleri Türkiye Cumhuriyeti İçişleri Bakanlığı tarafından onaylanan dernekler ve vakıflar proje bazlı olarak söz konusu fonlardan yararlanabilmektedir. Bu bakımdan Avrupa Birliği, Türkiye’deki sivil toplum sektörünün önemli bir destekleyicisidir.
Kar Amacı Gütmeyen Bir Kuruluşa İsim Seçmenin Önemi
Bilindiği üzere dernekler ve vakıflar kar amacı gütmez ve bu tür kuruluşlar, gönüllülerin desteğiyle varlığını ve faaliyetlerini sürdürür. Bu çerçevede hayır kurumları ve kar amacı gütmeyen kuruluşlar ticaret yapabilir ve iktisadi işletme kurabilirler. Kuruluşun elde ettiği kar organizasyonun büyümesi ve hayır işlerinin genişletilmesi amacıyla kullanılabilir.
Ancak kar amacı gütmeyen bir kuruluşun ticari faaliyetlerde bulunması insanların o kuruluşu bir şirket zannetmesine yol açabilir. Bu nedenle dernekler ve vakıflar ticari faaliyetlerinde fazlasıyla dikkatli davranmalı, şeffaf hareket etmeli ve doğru bir isim tercihinde bulunmalıdır.
Kuruluşun ismini ilk kez gören kişilerin bu kuruluşun bir ticari işletme olmadığını ve hayır işleriyle ilgilendiğini ilk andan itibaren anlaması gerekir.
Toplanan yardımların hayır ve yararlı işler için ya da kar amacı gütmeyen bir organizasyonun amaçları doğrultusunda harcanacağını kolayca anlayan insanlar kuruluşu desteklemeye daha hızlı karar verir ve desteklerken akıllarında bir şüphe oluşmadığı için daha eli açık davranır. Bu noktada ücretsiz isim bulma aracımızdan faydalanabilirsiniz.
İsmi Bulucu Nasıl Çalışır?
Hayır kurumu ve kar amacı gütmeyen kuruluşlara isim bulurken en iyi yardımcınız isim bulucu aracımız olacaktır. Aracımız ücretsizdir ve saniyeler içinde yüzlerce seçenek sunar. Yapmanız gereken sektörünüzle ilgili anahtar kelimeleri yazmak. Hemen bir örnek ile konuyu ele alalım.
Kuruluş, vakıf veya derneğinize isim bulmak için şu adımları izleyebilirsiniz:
- Arama çubuğuna “yardim” yazın ve bulunan isimleri görün. Kelimeleri yazaken Türkçe karakter kullanmamaya ve birden çok kelime için aralara virgül koymaya dikkat edin.
- Kurum isminizin kaç harften oluşacağını belirlemek için “Names” başlığı altından bir karakter sınırı seçin.
- Yine sol tarafta bulunan “Names” kısmını tıklayarak “Insert Keywords” bölümünü “After” ya da “Before” olarak seçin. Yani anahtar kelimenizi, isim bulucunun bulduğu kelimelerden önce veya sonra listelenmesini isteyin.
- Yüzlerce hayır kurumu ve kar amacı gütmeyen kuruluş isim önerisi arasında hoşunuza gidenleri yanındaki yıldız işaretine basarak kaydedin.
Hayır Kurumlarına Uygun 20 İsim Önerisi
Büyük şirketler ve sermaye kapasitesi yüksek girişimciler yeni bir şirketin isimlendirilmesi sürecinde marka danışmanlarıyla çalışır. Ancak varlık amacı hayır işleri yapmak olan ve gönüllülerinden topladığı cüzi yardımlarla ilerlemek isteyen dernekler ve vakıflar genellikle marka danışmanlığı hizmeti için bütçe ayırmak istemez.
Bu durumda hayır kurumu ve kar amacı gütmeyen kuruluş ismi bulma aracı tarafından yaratılan şu 20 isim önerisinden herhangi bir tanesi ücret ödemeksizin kullanılabilir:
- Çocuklar için Gelecek Vakfı
- Eğitim Yolcuları Vakfı
- Hasenat Vakfı
- İyilik Kervanı Derneği
- Bağış Tahtası Derneği
- Hayırda Birleş Derneği
- İnsani Yardım Kurumu
- Yetimi Yaşat Vakfı
- Hayır Doktorları Derneği
- Yeşillik Severler Yardımlaşma Derneği
- Gözlere Işık Olma Derneği
- Engelleri Kaldırma Topluluğu
- Yazılımcılar Birliği
- Uzay Severler Derneği
- Çocuklar Mutlu Olsun Derneği
- Ailede Birlik Vakfı
- Yaşam Suyu Derneği
- Orman Gözetleme Birliği
- Gönüllere Dokunuş Derneği
- Hayvanları Yaşatma Vakfı
En Büyük Sivil Toplum Kuruluşlarının İsimleri
Dünyanın en büyük sivil toplum kuruluşları yıllık milyarlarca dolar bağış kabul eder ve harcama yapar. Örneğin Feeding America’nın yayınladığı son yıllık raporda organizasyonun yıllık 4 milyar doların üzerinde bağış kabul ettiği ve yine bu miktarda harcama yaptığı bilgisi yer alır.
En büyük sivil toplum kuruluşlarının isimlerini organizasyon yapılarını incelemek önemlidir çünkü büyük başarılara imza atan bu tür organizasyonların isimleri, hikayeleri ve organize olma yöntemleri yeni kurulan ufak sivil toplum kuruluşları için ilham kaynağı olabilir.
Dünyada en büyük 15 sivil toplum kuruluşunun ismi
- United Way Worldwide
- Feeding America
- Salvation Army
- Direct Relief
- Habitat for Humanity International
- Compassion International
- Amnesty International
- Birdlife International
- Danish Refugee Council
- Bill and Melinda Gates Foundation
- Open Society Foundations
- Ford Foundation
- Wellcome Trust
- Novo Nordisk Foundation
- Azim Premji Foundation
Türkiye’de en büyük 15 sivil toplum kuruluşunun ismi
- Arama Kurtarma Derneği (AKUT)
- Anne Çocuk Eğitim Vakfı (AÇEV)
- Türkiye Erozyonla Mücadele, Ağaçlandırma ve Doğal Varlıkları Koruma Vakfı (TEMA)
- Toplum Gönüllüleri Vakfı (TOG)
- Tohum Türkiye Otizm Erken Tanı ve Eğitim Vakfı
- Türk Eğitim Derneği (TED)
- Türk Eğitim Vakfı (TEV)
- Türkiye Eğitim Gönüllüleri Vakfı
- Koruncuk Vakfı
- Koruma Altında Yetişen Gençler ve Koruyucu Aile Derneği (KALBEN)
- Çağdaş Yaşamı Destekleme Derneği
- Türkiye Omurilik Felçlileri Derneği
- Türkiye Eğitim Gönüllüleri Vakfı
- Yeşilay
- Yeryüzü Doktorları Derneği
Kar Amacı Gütmeyen Kuruluşların İsim Analizleri
1. Türk Eğitim Derneği (TED)
Atatürk’ün öncülüğünde 1928 yılında kurulan Türk Eğitim Derneği’nin temel amacı topluma eğitim yoluyla çağdaş ve ilerici bir vizyonun kazandırılmasıdır.
Derneğin isminde yer alan “Türk” ve “eğitim” kelimeleri, savaşa rağmen ülke çapında büyük bir eğitim seferberliğinin başlatılmasını temsil eder.
2. Yeşilay
1920 yılında Mazhar Osman Usman tarafından kurulan Yeşilay’ın varlık amacı sigara, içki ve uyuşturucu gibi alışkanlıklar ile mücadele etmektir.
Ay, Türkiye Cumhuriyeti’nin bayrağında da yer alan milli bir semboldür. Yeşil renk ise güveni, huzuru ve mutluluğu ifade eder. Yeşilay’ın adı bu iki kelimenin birleştirilmesiyle türetilmiştir.
3. Türkiye Erozyonla Mücadele, Ağaçlandırma ve Doğal Varlıkları Koruma Vakfı (TEMA)
Dünyanın ilk çevreci örgütlerinden bir tanesi olan ve aynı zamanda 1 milyonu aşan gönüllü sayısıyla Türkiye’nin en büyük sivil toplum organizasyonlarından bir tanesi olan TEMA, iş insanları Hayrettin Karaca ve A. Nihat Gökyiğit tarafından 1992 yılında kurulur.
Türkiye Erozyonla Mücadele, Ağaçlandırma ve Doğal Varlıkları Koruma Vakfı, adını faaliyet gösterdiği alanlardan alır. Böylece bu vakfı ilk kez duyan kişiler vakfın varlık amacını kolayca anlayabilir. Vakfın ismi her ne kadar uzun olsa da TEMA kısaltması nedeniyle akılda kalıcıdır.
4. Arama Kurtarma Derneği (AKUT)
1996 yılında kurulan AKUT, doğal afetler ya da coğrafi koşullar nedeniyle ulaşılması zor olan bölgelerde arama kurtarma faaliyetleri gösteren bir dernektir. Dernek aynı zamanda İsviçre merkezli Uluslararası Arama Kurtarma Danışma Grubu’na bağlı dünyanın farklı yerlerinde gerçekleşen arama kurtarma faaliyetlerine katılır.
Arama kurtarma, acil yardıma ihtiyaç duyan kişilerin yerlerinin tespit edilmesini ve bu kişilerin daha güvenli bir yere nakledilmesini içeren faaliyetleri ifade eden bir terimdir. AKUT, ismini bu temel terimden alır.
5. Anne Çocuk Eğitim Vakfı (AÇEV)
Boğaziçi Üniversitesi’nde akademisyenlik yapan bir grup bilim insanı tarafından 1980’li yıllarda yapılan bir araştırma Türkiye’de okul öncesi eğitimin çocukların sadece %7’sine ulaştığı gerçeğini gözler önüne serer. Bu istatistikten hareketle 1993 yılında kurulan AÇEV, annelere ve çocuklara yönelik eğitimsel faaliyetler gerçekleştirir.
AÇEV ismi, anne ve çocuk eğitimi odağında kurulan vakfın amacını tam ve doğru şekilde yansıtır.
6. Toplum Gönüllüleri Vakfı (TOG)
TOG’un temel amacı 17-25 yaş arası gençlerin önderliğinde toplumda sosyal sorumluluk yönünde farkındalık yaratmaktır. 29 Aralık 2002’de kurulan vakıf, Türkiye genelinde çoğu üniversite kulübü olmak üzere 103 birime ve 20 binden fazla gönüllüye sahiptir.
Toplum Gönüllüleri Vakfı ismi, organizasyonun odak noktasında gençlerin bulunduğu bilgisini yansıtmadığı için eleştirilebilir. Ancak bu ismi duyan herkes vakfın toplum yararına faaliyet gösterdiğini anladığı için TOG genel anlamda başarılı bir isme sahiptir.
7. Amnesty International
Amnesty International ya da Türkçe bilinen ismiyle Uluslararası Af Örgütü, dünya çapında 10 milyondan fazla destekçisi bulunan bir sivil toplum örgütüdür.
Verilmiş olan cezayı kaldırma anlamına gelen af kelimesinin derneğin isminde kullanılma sebebi, Amnesty International’ın her türlü insan hakkını savunma ve insan hakları ihlali mağdurlarını destekleme amacı taşıyan bir dernek olmasıdır.
8. United Way Worldwide
1887 yılında Amerika’da kurulan United Way Worldwide, dünya çapında bin sekiz yüzden fazla hayır kurumunun bir araya gelerek oluşturduğu bir çatı örgüttür.
Türkçesi “dünya çapında birleşik yol” anlamına gelen organizasyonun isminde bu büyük birlikteliğe vurgu yapan kelimeler kullanılır.
9. Feeding America
Merkezi ABD’de bulunan Feeding America, gıda bankacılığı uygulamasının dünyadaki en önemli temsilcisidir ve her hafta 5 milyondan fazla insanın beslenmesini sağlayan bir hayır kurumudur.
Türkçesi “Amerika’yı beslemek” anlamına gelen bu organizasyonun ismi, kuruluşun Amerikalılara yeme içme hizmetinde bulunmasını yansıtır.
10. Bill and Melinda Gates Foundation
Kar amacı gütmeyen ve sıtma, açlık gibi küresel sorunları çözmek adına çalışmalar yürüten Bill and Melinda Gates Foundation, finansal varlık açısından dünyanın en büyük sivil toplum kuruluşlarından bir tanesidir.
Vakıf, kurucuları Bill Gates ve Melinda Gates’in adını taşır.
11. Ford Foundation
Finansal açıdan dünyanın en güçlü kar amacı gütmeyen kuruluşlarından bir tanesi olan Ford Foundation, insan refahını ilerletme misyonuyla 1936’da kurulur.
Ford Foundation, kurucuları Henry Ford ve Edsel Ford’un adını taşır. Henry Ford aynı zamanda dünyaca ünlü Ford Motor Company şirketinin kurucusudur.
Hayır Kurumlarına ve Kar Amacı Gütmeyen Kuruluşlara İsim Bulmak İçin 4 İpucu
Hayır kuruluşlarının ve kar amacı gütmeyen kuruluşların odaklandıkları sorunlar ve faaliyet alanları genellikle çeşitlidir ve birbirine benzemez. Bu nedenle her bir sivil toplum kuruluşunun ismi söz konusu kuruluşun kimliği göz önünde bulundurularak kararlaştırılmalıdır.
Bu doğrultuda aşağıdaki ipuçları, derneklerin ve vakıfların isim belirleme süreçlerini kolaylaştırabilir:
1. Faaliyetlerinizi temsil eden bir isim kullanın
Sizinle aynı sorunlara dikkat çeken ve aynı alanda faaliyet gösteren yeteri kadar sivil toplum kuruluşu yoksa derneğinizin ya da vakfınızın isminde faaliyet gösterdiğiniz alanları temsil eden kelimeler kullanmanız doğru bir karar olacaktır.
Bu sayede kuruluşunuzun o alanda çalışan ilk ve en önemli kuruluşlardan bir tanesi olduğunu vurgulamış olursunuz. Çünkü farklı sivil toplum kuruluşları aynı isimle faaliyet gösteremez ve sizin sahip olduğunuz isim, faaliyet gösterdiğiniz alanda herkesin aklına gelen ilk isimdir.
2. Değerlerinizi yansıtan kelimelerden yararlanın
Kuruluşunuz sayesinde bir araya gelen insanların taşıdıkları değerler sizin için iyi bir esin kaynağı olabilir.
Kendinizi ve kuruluşunuzu en yakın hissettiğiniz, sizi ve değerlerinizi en iyi tanımlayan kelimeleri derneğinizin ve vakfınızın isminde kullanabilirsiniz.
3. Hayır işlerini hatırlatan genel ifadelerden yararlanın
Spesifik bir alanda faaliyet göstermek yerine toplumun bütün sorunlarının çözümü için faaliyet gösteriyorsanız organizasyonunuzun isminde hayır işlerini hatırlatan genel ifadeler kullanabilirsiniz.
Örneğin Toplum Gönüllüleri Vakfı, bu ipucuna iyi bir örnektir. Bu isim vakfın spesifik bir alanda değil, çeşitli alanlarda çalıştığını ve önceliğinin toplum yararı olduğunu ifade eder.
4. Adınızı kullanın
Eğer şahsi mal varlığınızı bağışlayacağınız bir vakıf kuruyorsanız muhtemelen sizin için en iyi isim bulma stratejisi budur.
Kurduğunuz vakfa isminizi vermeniz durumunda vakıf tarafından gerçekleştirilen bütün hayır işlerinde sizin de isminiz anılır ve isminiz ölümsüzleşir.
Sonuç
Bir hayır kuruluşu ve kar amacı gütmeyen kuruluş kurmak dünyanın her yerinde çok saygın bir davranıştır ve her insan farklı amaçlarla ve motivasyonlarla sivil toplum kuruluşları için çalışır. Nitekim kar amacı gütmeyen kuruluşlar dünya genelinde çok büyük bir gönüllü sektörünün oluşmasını sağlar.
Her sivil toplum kuruluşunun varlık amacı ve faaliyet alanları farklı olsa da çalışma esasları aynıdır. Bu tür organizasyonlar kar amacı gütmez ve gönüllülüğe dayalıdır. Bu nedenle sivil toplum kuruluşlarının isimlerinin doğru seçilmesi çok önemlidir. Yanlış isim tercihi, organizasyonun kar amacı güden bir şirket zannedilmesine sebep olabilir.
Hayır kurumu ve kar amacı gütmeyen kuruluş ismi bulma aracı bu tür yanlış anlaşılmaların önüne geçilebilmesi ve sivil toplum kuruluşlarının profesyonel isimlere sahip olabilmesi adına ücretsiz hizmet verir.